کرمهای گرد :
کرمهای گرد درتوله ها بسیارشایع هستند . اکثرتوله های آلوده نشانه بالینی را نشان نمی دهند . اما میلیونها تخم آلوده کننده به وسیله آنها در محیط پراکنده می شود که می تواند برای سایر حیوانات و انسان خطرناک باشد .
این کرمها شبیه به یک رشته نخ سفید رنگ هستند و طولی درحدود ۲ الی ۸ سانتی متردارند .
کرمهای پهن :
این کرمی بدنی بند بند دارند و بندهای انتهایی بدن انها که از کرم جدا شده و همراه مدفوع دفع میشوند حاوی تخم بوده و عامل گسترش کرم در طبیعت و الودگی دیگر حیوانات و انسانها می باشند.
حیوانات آلوده اغلب نشانه ای ندارند ولی ممکن است کاهش وزن داشته و یا به صورت اتفاقی به اسهال مبتلا شوند . یکی ازکرم های پهن به نام اکینوکوکوس گرانولوزورس انگل بسیار کوچکی است که تخم آن می تواند در پستانداران و از جمله انسان به بیماری خطرناکی منجرشود که به نام کیست هیداتید مشهوراست .
انگل بالغ در روده سگها زندگی می کند . تخم این انگل به وسیله مدفوع به محیط خارج راه می یابد . خورده شدن تخم این انگل به طوراتفاقی و به وسیله سایرپستانداران باعث می گردد که در اعضاء مختلف بدن آنها از جمله کبد ، طحال و ریه ها این کیست به وجود آید .
از آنجائی که سگها با خوردن این کیست ها به شکل بالغ کرم مبتلا می گردند (و این چرخه تکرار می گردد) توصیه می شود که از مصرف ضایعات کشتارگاهی آلوده به خصوص ریه ها (جگرسفید) و کبدهای مبتلا در تغذیه سگها به هیچ عنوان استفاده نشود . ایجاد بیماری کیست هیداتیک در انسان بسیارخطرناک بوده و درمان آن به دشواری و با عمل جراحی صورت می گیرد .
به علت اهمیت الودگی های انگلی سگ و گربه ،درمان انگلی و تکرار به موقع ان یک راه پیشگیری مطمئن و جلوگیری از انتقال انها به انسان است.
لازم بذکر است در بخش بعدی برنامه درمان انگلی سگ و تکرار ان به طور کامل توضیح داده خواهد شد.
بیماریهای گوش در سگ
عفونت های گوش:
این بیماری در سگ های دارای گوش های آویزان که از پوشش مویی بلندی برخوردارند متداول است. در این حالت محیط مرطوب و تاریک مجرای گوش حیوان زمینه لازم جهت رشد باکتری ها و قارچ ها و انگل ها را فراهم می آورد. همچنین ترشح بیش ازحد موم، تحریکات ناشی از آلرژی و اجسام خارجی در گوش نیز می تواند مشکلاتی را ایجاد نماید. بعضی نژادها مستعد ابتلا به چنین مشکلاتی هستند. در این عارضه گوش عفونی و دردناک و متورم شده و بوی نامطبوعی از آن به مشام می رسد. ممکن است سگ به گوش مبتلا چنگ زده و سرش را تکان دهد. علاوه بر آن در این حالت حیوان سر خود را به طرف گوش مبتلا خم می نماید. اگر به داخل گوش نگاهی بیاندازید می توانید موادی چرک مانند را که به طرف مجرای گوش ترشح می شوند ببینید البته در بسیاری از موارد ترشحات چرکی در عمق گوش بوده و به علت شکل خاص مجرای گوش سگ فقط با اتوسکوپ قابل دید می باشد به هرحال جهت درمان در این گونه موارد باید گوش درگیر را شستشو داد. در این صورت به منظور خارج کردن ترشحات و اجسام خارجی باید سگ را بیهوش کرد و پس از تخلیه ترشحات استفاده از انتی بیوتیکهای موضعی و در موارد شدیدتر خوراکی نیز لازم است.
بهترین کار برای صاحبان حیوانات خانگی پیشگیری از وقوع عفونت گوش است و برای این منظور به خاطر داشته باشید که در هنگام شستشوی حیوان از ورود اب به داخل گوش او جلوگیری کنید ،هر چند وقت یکبار داخل گوش او را نگاه کنید و حتی انرا ببویید گرچه حضور چرک و یا بوی ان مراحل پیشرفته عفونت را نشان می دهد ،همچنین با استفاده از قطره های مخصوص پاک سازی گوش حیوانات خانگی(هرهفته یکبار و هربار چهار تا پنج قطره کافی است)نظافت گوش را انجام دهید و بالاخره اینکه درهرمراجعه به دامپزشک خود معاینه گوش حیوان را نیز از او بخواهید.
جرب های گوش :
جرب های گوش انگل های میکروسکوپی مجرای گوش هستند. نتیجه فعالیت آنها ترشحات قهوه ای رنگ می باشدکه به شدت موجب خارش می گردند. آلودگی به جرب های گوش به کمک پماد های ضد انگلی مخصوص گوش قابل درمان می باشد. درمان باید به طور منظم و روزانه به مدت چند هفته ادامه یابد. بدین منظور می توان از پودر های ضدکک نیز استفاده نمود.
هماتوم لاله گوش :
هماتوم گوش تورم نرمی است که به طور ناگهانی ظاهر شده و به دنبال آن خونریزی در غضروف گوش به وجود می آید. این عارضه بندرت دردناک شده و معمولا به دنبال مشکلات دیگر گوش مثل عفونت و یا جراحاتی که در اثر خراش های سر توسط خود سگ ایجاد می شود بروز می کند. گاهی نیز تکان های فوق العاده شدید ناحیه سر موجبات بروز این عارضه را فراهم می نماید. بیماری های خود ایمن هم می تواند در ایجاد این بیماری موثر باشد. با تخلیه ساده نمی توان عارضه را تحت درمان قرار داد. چرا که خیلی از هماتوم ها بایستی توسط روش جراحی باز شده لخته خون از آنها خارج گردد. سپس محل برش بخیه زده می شود. اگر با هماتوم کاری نداشته باشیم خون آن جذب خواهد شد ولی این حالت ظاهر بدی همچون گل کلم در گوش ایجاد می کند.
ناشنوایی :
سگ ها در اثر جراحات، عفونت ها و ناسازگاری های دارویی، صداهای بسیار بلند و یا با افزایش سن قدرت شنوایی خود را از دست می دهند. علاوه بر آن ممکن است توله ها در هنگام تولد ناشنوا بوده و یا قدرت شنوایی شان کم باشد. این موارد در گروه ناشنوایی های مادرزادی قرار می گیرند. یک یا هر دو گوش ممکن است دچار کری گردد. تشخیص کری در سگ ها فوق العاده مشکل می باشد. علائم برجسته آن شامل عدم واکنش سگ به تحریکات صاحب دام و یا عدم پاسخ سگ به صداهای بلند خارج از دید حیوان می باشد. مثلا در عفونت های باکتریایی گوش میانی یا داخلی می توان با استفاده از آنتی بیوتیک حیوان را تحت درمان قرارداد. همچنین دامپزشک قادر است با جراحی برخی انسداد های مجرای گوش را رفع نماید. کری های موقتی که در اثر ضربه یا صدای بلند ایجاد شده باشد با گذشت زمان بهبود می یابند.
ژیم غذایی لاکپشت
در مورد تغذیه لاکپشت رژیم غذایی به دو شکل لاکپشتهای نوزاد و لاکپشتهای بزرگتر از یکسال تعریف می شود علت ان هم عدم تطابق دستگاه گوارش لاکپشتهای زیر یکسال برای هضم مواد غذایی گیاهی است.
برای یک لاک پشت نوزاد بهترین غذا پلت و نوزاد ماهی و یا ماهی های کوچک کامل زنده یا لاشه تازه ماهی است. استفاده از سبزیجات و غذاهای دیگر برای لاک پشتهای نوزاد ( کوچکتر از یک سال ) فقط باید به عنوان تنوع غذایی استفاده شود و بخشی کوچکی از رژیم غذایی لاکپشت را شامل شود.
کرم خونی منجمد (که می توانید از فروشگاههای ماهیان اکواریومی تهیه کنید) بسیار مورد علاقه لاک پشت بوده و می تواند به عنوان مشهی در مورد لاک پشت های بی اشتها استفاده شود ولی غذای کاملی نبوده و به هیچ عنوان نباید زیاد مصرف شود.
برای لاک پشتهای بزرگتر از یک سال باید از پلت و سبزیجات به طور یک روز درمیان استفاده شود. سبزیجات توصیه شده برای لاکپشت شامل کاهو، ریحان، هویج، کدو، خیار می باشد.
در صورت عدم استفاده از پلت در غذای روزانه استفاده از غذاهای دیگر مانند ماهی کوچک زنده و یا لاشه تازه ماهی، کنسرو ماهی و میگوی خشک شده می تواند رژیم غذایی مناسبی را برای لاک پشت به همراه داشته باشد.
مصرف میوه جات نظیر هندوانه، خربزه ، طالبی، سیب و موز یکبار در هفته برای رژیم غذای لاک پشت مکمل بسیار خوبی است است و برای تامین کلسیم نیز باید همواره کف دریا که به قطعات کوچک خرد شده در اختیار لاک پشت قرار داده شود.
تغذیه توله سگ
توله سگ در بدو تولد شدیدا به مادر وابسته است این وابستگی نه تنها از لحاظ خوراک بلکه از جهت حفظ دمای بدن و تامین امنیت و کاهش استرس نیز می باشد، بنابراین اگر به هر علت ناچارید یک توله تازا متولد شده را بدون مادرش نگهداری کنید باید نهایت دقت و توجه خود را بکار بندید.
در یکماه اول زندگی خوراک توله ها فقط شیر است.اگر شیر مادر به خاطر زیاد بودن تعداد توله ها کافی نبود و یا شما سرپرستی یک توله بدون مادر را بر عهده دارید میبایست به فکر تغذیه جایگزین و شیرمکمل باشید.
به یاد داشته باشید هرگز از شیر گاو برای توله سگ استفاده نکنید زیرا میزان چربی شیر گاو بسیار کمتر از شیر سگ است میزان پروتئین شیر گاو تقریبا نصف شیر سگ می باشد. کلسیم و فسفر در شیر سگ دو برابر شیر گاو است و نیز شیر گاو چه پاستوریزه و چه خام ، بعلت وجود لاکتوز ، اکثر توله ها را اسهال میکند و بنابراین غذای مناسبی برای توله سگ نیست.
میزان شیر دادن به توله سگ ها بدین شرح می باشد:
نژاد های کوچک تا پنج هفتگی ۶تا ۸ بار ۲۰ تا ۸۰ سی سی
نژاد های بزرگ تا پنج هفتگی ۶ تا ۸ بار ۶۰ تا ۱۲۰ سی سی
نکته مهم اینست که هر وقت متوجه شدید توله در هر سنی که بود با خوردن شیر مادرش وزن نمیگیرد، می بایست از جیره کمکی و مکمل استفاده شود. از نشانه های اصلی عدم دریافت غذای کافی میتوان به ایجاد سر وصدای زیاد ، عدم فعالیت و تحرک ، ویا عدم وزن گیری اشاره نمود.درصورت مشاهده این موارد حتما با دامپزشک تماس بگیرید.
تغییر جیره توله از شیر مادربه غذا میبایست در حدود سه تا چهار هفتگی انجام گیرد.برای تغییر جیره توله از شیر به غذا می بایست ابتدا غذای ابکی با کیفیت بالا به توله داد شود.برای اماده کردن این غذای ابکی میتوان یک قسمت غذای له شده خشک را با سه قسمت اب مخلوط نمود .اگر با غذای کنسروی می خواهید این نوع غذا را اماده کنید بهتر است دو قسمت غذای کنسروی را با یک قسمت اب مخلوط نمایید. حاصل میبایست چیزی شبیه به اب گوشت یا پوره شل شود.برای اینکه توله سگ بتواند غذای ابکی را بخورد می بایست ان را درظرف کم عمق ریخت .اگر توله تمایل به خوردن نشان نداد انگشت خود را داخل غذا زده وبه ارامی به لب یا دهان توله بمالید.
وقتی توله کم کم غذای ابکی را قبول کرد می بایست به صورت تدریجی قسمت اب را کاهش دهید تا قوام غذا سفت تر شود . در سن 6 هفتگی میتوان توله را کاملا از شیر گرفت و می بایست به توله یاد داد که اب بخورد .هرگز توله را زود تر از 6 هفتگی از مادرش جدا نکنید این کار باعث به وجود امدن اختلالات رفتاری و تغذیه ای در سنین بالاتر میشود.
میزا ن تغذیه توله های از شیر گرفته شده کاملا بستگی به سرعت رشد در آن نژاد دارد. از قرار دادن غذا به صورت دائمی در اختیار توله اجتناب نمایید.هر وعده غذایی میبایست 15- 20 دقیقه در اختیار توله سگ قرار داده شود و بعد از این زمان اگر چیزی باقی مانده بود ان را بردارید. از هنگام از شیر گرفتن تا سن 4- 6 ماهگی (یا 9 ماهگی در نژادهای غول پیکر مانند گریت دین) می بایست سه بار در روز یعنی هر 8 ساعت به توله غذا داد و بعد از ان 2 بار در روز.
توجه داشته باشید اگر به نژادهای بزرگ جثه بیشتر از میزان احتیاج غذا داده شود میتواند باعث عدم هماهنگی وزن گیری و رشد سیستم اسکلتی –عضلانی گشته که باعث ایجاد اختلال در شکل گیری استخوانها میشود .
از هنگام از شیرگرفتن تا زمان بلوغ توله های نژاد بزرگ و غول پیکر می بایست میزان غذا طوری تنظیم شود که توله یک رشد متناسب و متوسط داشته باشد. بهترین نوع غذا برای این نژادها غذاهای تجاری مخصوص توله همان نژاد میباشد.
تغذیه سنجاب
سنجاب ها و به طور کلی حیواناتی که در جنگل و بر روی درخت زندگی می کنند به دلیل دسترسی به دورترین شاخه های درختان و نیز امکان حضور در سطح زمین معمولا یک رژیم غذایی بسیار متنوع دارند به همین دلیل جهت نگهداری از انها در محیط خانه باید رژیم غذایی انها را به شکلی متنوع، استاندارد و بالانس شده تامین کرد.
سنجاب معمولا در مقابل تغییر ناگهانی خوراک حساس بوده و برای اضافه کردن هر ماده غذایی به خوراک نیازمند گذر زمان و اضافه نمودن تدریجی این ماده غذایی می باشد.همچنین در مقابل کاستی های غذا تا حد ممکن مقاومت نموده و به اصطلاح از بدن خود مایه می گذارد و هیچ تغییر ظاهری را نشان نمی دهد و گاهی بروز علائم همراه با صدمات جبران ناپذیری در بدن او می باشد.
در خوراک سنجاب نباید طبق سلایق او پیش رفت و اجازه داد تا به شکل انتخابی هر غذای را که بیشتر می پسندد میل کند چرا که بالانس جیره غذایی برای سلامت سنجاب بسیار مهم است.سنجاب موجودی گیاه خوار و دانه خوار می باشند.بر همین اساس طیف وسیعی از دانه ها،میوه ها و سبزیجات را می خورد.
گندم ،ذرت ،جو ،برنج ،لوبیا ،عدس ،ماش ،تخمه آفتابگردان،بادام ،گردو، فندق، پسته، بلوط ومیوه هایی مانند سیب،انگور،توت فرنگی، گلابی وسبزیجاتی نظیر کاهو وکلم، جعفری ، کرفس همگی میتوانند مورد استفاده سنجاب قرار گیرند.اما نکته بسیار مهم در تغذیه سنجاب تنوع غذایی و میزان مصرف هر ماده غذایی است.
میزان دانه های روغنی (نظیر تخمه افتابگردان ،بادام ،گردو و... )نباید از10% خوراک سنجاب فراتر رود زیرا این مواد علاوه براینکه بدلیل دارا بودن فسفر زیاد موجبات پوکی استخوان را در سنجاب فراهم می اورد، بدلیل درصد بالای چربی باعث بیماری کبد چرب و عواقب ناشی از ان می شود.
سنجابهایی که به عنوان حیوان خانگی نگهداری می شوند به شدت با کمبود کلسیم و پوکی استخوان مواجهند به همین دلیل در رژیم غذایی انها همواره باید یک منبع کلسیم در نظر گرفته شود که بنابر ذائقه سنجاب می توان از ماست یا پنیر کم چرب، شیر خشک، کشک ویا بلوکه های معدنی مخصوص حیوانات استفاده نمود.مصرف این گروه غذایی به میزان 5-10% رژیم غذایی کافی است.
رشد دندانهای پیش سنجاب یکی دیگر از مشکلات سنجابهای خانگی است به همین دلیل مصرف خوراکهای سفت و پوسته دار علاوه بر سرگرم کردن سنجاب باعث سایش دندانها شده و از بلند شدن بیش از حد انها جلوگیری می کند.همچنین برای این منظور می توان از خوراکهای مخصوص جوندگان که به صورت پلتهای فشرده و سخت می باشد نیز استفاده نمود ،این مواد به دلیل دارا بودن مقادیر بالای پروتئین و انرژی می تواند بخش مهمی از خوراک سنجاب و حدود40-50% انرا شامل شود.
باقیمانده غذای روزانه شامل میوه ها و سبزیجات و به میزان کمی از دانه های یاد شده می باشد.لازم بذکر است از این گروه به مقدار کم اما با تنوع بالا در اختیار سنجاب قرار گیرد.