بیماری لوسمی گربه یا FelV بیماری است که سیستم ایمنی بدن گربه را مختل کرده و یکی از عوامل اصلی مرگ و میر گربه های خانگی است.
به طور کلی شیوع بیماری در مکانهای پرورش نژادهای اصیل، 1/.% و در گربه های خانگی که به شکل منفرد نگهداری می شوند کمتر از 1% ، در گربه های ولگرد 4-1% و در مکانهای اندمیک و در کلنی های افرادی که به نگهداری تعداد زیادی از گربه علاقه دارند 70-30% آلودگی وجود دارد.
با افزایش سن مقاومت نیز افزایش پیدا می کند و بیماری بیشتر در سنین زیر 4 سال رخ می دهد هرچند گربه سالم و بالغ هم در مجاورت گربه بیمار می تواند درگیر شود.تغذیه نامناسب و عفونت انگلی ریسک بیماری را افزایش می دهد.
ویروس از طریق تماس طولانی مدت و نزدیک به هم گربه الوده از طریق بزاق ؛ادرار یا دیگر ترشحات بدن به دیگر گربه ها انتقال پیدا میکند بنابراین گربه ها یی که از ظرف اب و غذا یا محل دفع مشترک استفاده میکنند ، گربه هایی که زیاد هم دیگررا میلیسند و گربه های جنگجو بیشتر در معرض خطر قرار دارند . تماس تک دفعه و محدود گربه الوده معمولا باعث انتقال بیماری به گربه سالم نمی شود. گربه های عقیم نشده که علاقه به گردش و ولگردی خارج از خانه دارند و همچنین خانه هایی که تعداد زیادی گربه با هم در یک محل نگه داری میشوند مستعد ترین گروه ها برای ابتلا به Felv هستند.ویروس میتوانداز طریق جفت به جنین انتقال پیدا کرده که معمولا باعث سقط یا مرگ زود هنگام توله تازه متولد شده می شود .بعضی از توله ها جان سالم به درد می برند که رشد کرده اما در طول زندگی میتوانند گاه و بیگاه مریض شوند.
این ویروس باعث ایجاد بد خیمی در سلولهای خون میشود. اما این تنها یکی از اثراتی است که ویروس در بدن گربه ایجاد میکند یکی از مهمترین اثرات این ویروس تضعیف سیستم ایمنی و کاهش سیستم دفاعی بدن است ، همین باعث می شود گربه به شکل ثانویه به عفونتهای قارچی ، انگلی ، باکتریایی مبتلا شود. بیشتر گربه های الوده به این ویروس هیچ گونه علامتی دال بر بیمار بودن از خود نشان نمی دهند اما این حالت که بسته به هر گربه ،از چند هفته تا چند سال زمان می برد شکل خفته بیماری بوده و بعد به صورت اشکار در می اید. در این زمان علایم مهم بیماری معمولا به خاطر ضعف ایمنی ، کم خونی و در اخر بدخیمی های خونی پدیدار میشوند.
گربه های مبتلا میتوانند دچار علایمی مانند از دست دادن وزن ،ضعف، تب، کم ابی، التهاب بینی همراه با ترشحات و گرفتگی ، التهاب چشم ، زخم در دهان ، بزرگ شدن غدد لنفاوی ،بیماریهای مزمن تنفسی ،ابسه های زیر پوستی عود کننده ،اسهال و بداشتهایی و کم خونی شوند.این ویروس با تخریب مغز استخوان و اختلال در تولید گلبولهای قرمز باعث کم خونی شدید وبا اختلال در در گلبولهای سفید موجب ضعیف شدن ایمنی بدن گربه میگردد.
ویروس زمانی که وارد بدن شود با در دست گرفتن و کنترل روند تکثیر سلولها به تکثیر خود می پردازد.بد خیمی های حاصل از این ویروس هفته ها تا سالها بعد از عفونت در غدد لنفاوی و مغز استخوان به صورت مخفی باقی مانده و پدیدار نمی شود.این بدخیمی ها حتی میتوانند در ریه، کلیه، کبد و روده نیز ایجاد شوند.
گربه های الوده که در مرحله خفته قرار دارند میتوانند باعث انتقال بیماری به گربه سالم شوند.
هیچ درمان موثری برای این بیماری وجود ندارد .درمان های مراقبتی و حمایتی از حیوان، درمان آنتی بیوتیکی، مایع درمانی در موارد دهیدراتاسیون، کموتراپی در موارد بروز تومور و انتقال خون در موارد کم خونی شدید باید انجام شود.
واکسیناسیون ریسک ابتلا را کم می کند ولی ایمنی 100% نمی دهد. بهترین راه پیشگیری برای بچه گربه ها این است که تا 6 ماهگی از اجتماع گربه ها دور باشند واکسیناسیون برای گربه ای که به تنهایی در منزل زندگی می کند و عقیم شده لزومی ندارد واکسن را برای گربه های با ریسک بالا استفاده می کنند.
چند راهکار پیشگیری:
1- هیچ گاه گربه ای را که از وضعیت الودگی ان به felv اگاه نیستید وارد گربه های خود نکنید .اگر میخواهید گربه جدیدی به خانه بیاورید ،ابتدا از او ازمایش felv بگیرید تا از وضعیتش الودگی اش اگاه شوید.
2- هرگز تصور نکنید اگر گربه تان در برابر felv واکسینه شد احتمال ابتلا به این بیماری از بین میرود؛هیچ واکسنی صد در صد در برابر این بیماری عمل نمیکند.
3- به گربه آلوده اجازه گردش و پرسه زدن در خارج از خانه را ندهید.
پن لکوپنی گربه سانان یا FPV یک بیماری عفونی در گربه سانان است که هر دو گونه وحشی و اهلی را درگیر می کند وعامل آن به بیماری پاروو ویروس سگ شباهت دارد.
ویروس عامل بیماری از طریق ادرار و مدفوع در محیط منتشر شده و از طریق خوردن و تنفس به میزبان منتقل می شود . ویروس بسیار مقاومی است که در بیرون از بدن تا یک سال می تواند زنده بماند و تنها ترکیبات موثر بر آن هیپوکلرید سدیم(وایتکس ) و شعله آتش است.
هرچه سن حیوان کمتر باشد نسبت به ابتلا به پن لکوپنی مستعدتر بوده و علائم را بهتر و شدیدتر نشان می دهد.
ویروس عامل بیماری پن لکوپنی علاقه زیادی به سلول هایی دارد که مدام در حال تکثیر میتوز هستند مثل مغز استخوان، کریپت های روده، بافت لنفاوی و … به همین دلیل است که در بچه گربه ها بیماری به صورت سیستمیک دیده می شود چون اغلب سلول ها در حال تقسیم میتوز هستند.
علائم بیماری :
1- در فرم فوق حاد بیماری، گربه در کمتر از 24 ساعت تلف می شود و در چنین مواردی شاید متوجه نشویم علت مرگ چه بوده است.
2- در فرم حاد که شیوع بیشتری دارد: تب ، لرزش بدن، بی اشتهایی، کم آبی، افت درجه حرارت بدن، ابتدا دچار استفراغ و سپس اسهال ( گاهی خونی ) می شود.
3- فرم تحت حاد، بیشتر در بالغین دیده می شود که در بسیاری از موارد علائم تیپیک دیده نمی شود و بدون هیچ اقدامی هم درمان می شود.
مهم ترین علامت آزمایشگاهی این بیماری، لکوپنی ( کاهش همه گلبول های سفید ) بسیار شدید و معنی دار است.
درمان:
درمان اختصاصی ندارد و درمان حمایتی نیاز است.
24-12 ساعت پرهیز آب و غذا، استفاده از سرم به صورت تزریق داخل وریدی و استفاده از آنتی بیوتیک؛ مهم ترین کارهایی است که باید انجام پذیرد.
از آنجا که آسیب شدیدی به روده ها وارد می شود، استفاده از آنتی بیوتیک انتخاب خوبی است.
در گربه مبتلا به پن لکوپنی استفاده از آنتی هیستامین به عنوان ضد استفراغ بهترین گزینه است.
پیشگیری :
واکسیناسیون بهترین راه پیشگیری از بیماری می باشد .
طریقه واکسیناسیون به این صورت است که تزریق اول در دوماهگی انجام شود یک ماه بعد تکرار و پس از یک سال بعد واکسیناسیون صورت گیرد.
بیماری توکسوپلاسموز یک بیماری انگلی است که میزبان ان گربه بوده و تخم ان از طریق مدفوع گربه دفع می شود. تخم این انگل در خاک به شکل عفونت زا تبدیل شده و در این صورت قادر است تا ماه ها در خاک زنده بماند. در صورتی که تخم انگل توسط حیوانات و یا انسان خورده شود، انگل داخل بافتها تکثیر شده و بدون ایجاد علائم ظاهری کیست های بسیار کوچک میکروسکوپی را در بافتهای مختلف ایجاد می کند. این کیست ها توسط سیستم ایمنی افراد سالم به شدت مهار می شوند و تنها در افرادی که به دلیل بیماری هایی مانند ایدز و یا شیمی درمانی شدید دچار ضعف سیستم ایمنی شده باشند ممکن است کیستها فعال شوند که در این صورت نیز قابل درمان می باشد.
گربه معمولا از طریق گوشت الوده نپخته یا نیم پز و خاک به این انگل الوده می شوند و پس از الوده شدن حداکثر به مدت سه ماه تخم انگل را همراه مدفوع دفع می کند و سپس تا پایان عمر حتی اگر مجددا با انگل در تماس باشد هم به دلیل ایجاد ایمنی دیگر تخم انگل را دفع نخواهد کرد. به این ترتیب گربه در صورت آلودگی تنها برای مدت 3 ماه می توانند منبع آلودگی باشند.
به طور کلی توکسوپلاسموز به دوشکل ممکن است به انسان منتقل شود
1- هرگونه تماس با گوشت الوده به این انگل(در حین خرد کردن گوشت و ...) و یا خوردن گوشت الوده به صورت نیم پز
2- از طریق خوردن تخم فعال شده انگل در مدفوع گربه (2 تا 5 روز در محیط مناسب مانده باشد)
با توجه به دوره (حداکثر) سه ماهه دفع تخم انگل توسط گربه و عدم ابتلای مجدد گربه به ان و نیز در صورت تخلیه به موقع خاک گربه کاملا واضح است که ریسک انتقال این انگل به انسان از طریق گوشت و مراحل فراوری ان بسیار بیشتر از اتنقال ان از طریق گربه است.همچنین در صورت سلامت کامل سیستم ایمنی انسان و عدم ابتلا به بیماری خاص،ابتلا به این بیماری نیز خطری را برای فرد در برنخواهد داشت.
بر اساس غریزه ، سگها برای برقراری ارتباط با یکدیگر پارس می کنند ،از دیگر دلایل پارس کردن سگها به علت اظطراب ، تهاجم ، دفاع ، خطر و نا امنی می باشد. شما باید بدانید که سگتان به چه شکلی با شما ارتباط برقرار می کند. شما باید پارس و رفتارهای مخصوص سگتان را به هنگام نیازش به چیزی بدانید. دانستن پارسی که به معنای گشنگی او است ، دانستن پارسی که به معنای وجود بیگانه در محدوده شماست و ... ضمناً سگهایی وجود دارند که بدون هیچ دلیلی بطور غیر قابل کنترل شده ای پارس می کنند. این سگها یا بخوبی تربیت نشده اند و یا بسیار نازپرورده هستند.
چند راهکار برای دلایل معمول پارس کردن سگ:
سر موقع به او غذا دهید: توجه داشته باشید که سگ تا زمانی که گرسنه باشد پارس خواهد کرد.
سگتان را برای مدت زمان طولانی در جایی محبوس نکنید: زیرا خستگی ، عدم فعالیت و حبس بودن باعث بروز رفتار و اخلاق نامطلوب در سگ می شود.
بی دیل سگ خود را مورد تشویق قرار ندهید: زمانی که سگها را تشویق می کنید انها با پارس کردن از خود عکس العمل نشان می دهند و این می تواند به عادت تبدیل شود.
سگ را به گونه ای تنبیه کنید که علت انرا بفهمد: بنابراین اگر سگتان زیاد سر و صدا می کند پشت سر او ندوید یا فریاد نزنید او این رفتار شما را نوعی توجه قلمداد می کند و برای جلب توجه شما دوباره اینکار را تکرار می کند.
به سگتان چیزی بدهید تا با آن سرگرم شود: چیزی برای جویدن و... بی کاری او را تبدیل به یک موجود دیوانه می کند پس او را همیشه مشغول به انجام کاری نگه دارید. بعد از غذا اسباب بازی جهت جویدن در اختیارش بگذارید.
برای انجام حرکات و رفتارهای خوب به او پاداش دهید: اگر کار خوبی انجام داد تشویقش کرده یا به او غذا دهید. این تمرین بطور طبیعی باعث جلوگیری سگ از انجام رفتارها و حرکات بد می شود.
اکثر اوقات آنها بدلیل اینکه خسته و بی حوصله هستند و یا عادت به مورد توجه زیاد واقع شدن کرده اند ، پارس می کنند. آنها نمی دانند وقتی که تنها هستند چگونه باید رفتار کنند. اکثر اوقات خود ما باعث بروز این رفتار در آنها هستیم چون دوست داریم آنها را خوشنود سازیم ، با نوازش و دادن خوراکی در هر زمانی که دوست دارند ، آنها را لوس بار می آوریم. این کارها برای صاحبان سگ کاملاً طبیعی به نظر می آید و همچنین پارس کردن سگها زمانی که از آنها غفلت می کنید کاملاً طبیعی می باشد.
اول از همه سگ شما باید بداند با پارس کردن نمی تواند برای شما جلب توجه کند. اگر او بیرون از خانه احساس ناراحتی کرده وشروع کرد به پارس کردن و سرانجام شما مجبور شدید که داخل بیاوریدش این کار باعث می شود که فکر کند پارس کردنش نتیجه مثبت داده است. اگر پارس کردن او باعث شد که شما سرش فریاد زنید ، خوب ، بهتر از هیچی است.
اطمینان حاصل کنید که کارهای مقدماتی را انجام داده اید: ببینید که غذا و آب به حد کافی دارد و جایش تمیز و راحت بوده و نمی تواند حیوانات و آدمهای دیگر را ببیند. اگر لازم می دانید او را داخل خانه بگذارید. اکثر اوقات مشکل سگ پارس کننده عدم آموزش برای تنها ماندن است. او به جلب توجه بیش از حد و بدون تلاش برای بدست آوردن آن عادت کرده. او فکر می کند که مرکز دنیاست و به محض اینکه تنها شود پریشان شده و پارس می کند.
اگر سگتان را دائماً نوازش نکنید ، هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد ،حواس سگ خود را به اسباب بازی پرت کنید و یا او را با چیزی مشغول کنید و سپس به آرامی اطاق را ترک کرده و درب را ببندید. چند دقیقه بعد قبل از اینکه سگ از نبودن شما ناراحت شود برگردید و ادامه دهید به کاری که در حال انجام آن بودید. اگر سگ بطرف شما جهت خوش آمدگویی دوید چیزی نگویید و به آرامی حرکت کنید ، حتی به او نگاه هم نکنید. جدایی شما از او اصلاً برایتان اهمیتی نداشته ، همچنین برای سگ نیز نباید اهمیتی داشته باشد.
از گفتن خداحافظ اجتناب کنید. شما آمده اید تا خانه را ترک کرده و سگتان را برای کل روز تنها بگذارید. ده دقیقه قبل از آنکه خانه را ترک کنید به او غذا داده و برای سرگرم کردنش اسباب بازیی جهت جویدن در اختیارش بگذارید. وقتی که کاملاً آمده شدید تا از درب بیرون روید ، بنشینید و شروع کنید به روزنامه خواندن. چند دقیقه بعد ، بعد از آنکه اظطراب سگ بعلت جدا شدن از شما تمام شد به آرامی خانه را ترک کرده و سر کار خود بروید. هرگز موقع خروج از خانه با او خداحافظی نکرده و حتی نگاهش نکنید. شما فقط برای چند ساعت خانه را ترک می کنید ، این کار با اهمیت و بزرگی نیست.
زمان برگشت به خانه باید همانند خروج ، بدون هیچ گونه اهمیتی به سگ ، به آرامی و عاری از هرگونه نوازش و هیجانی باشد. لباس خود را عوض کرده یا هر کار دیگری که می خواهید انجام دهید. سپس وقتی که سگ آرام و ثابت شد آنموقع می توانید کمی او را نوازش کرده و به او توجه کنید.
مدت زمانی که نیستید به او چیزی دهید تا سرگرم باشد. تنها ماندن سگ در طول روز ، یک موقعیت کاملاً غیر طبیعی برایش می باشد بخصوص اگر کاری برای انجام دادن نداشته باشد. بجای آنکه پارس کرده و در خانه خرابکاری کند می تواند خودش را مشغول بدست آوردن غذایش کند.
موقعی که سگتان پارس کرد حواسش را به چیزی پرت کنید تا برای مدتی پارس کردن را فراموش کند. صدای تیز غیر قابل شناسایی بهترین چیز می باشد. برای اینکار باید از قوه ابتکار خود استفاد ه کنید.
بلاخره اگر با انجام این راهکارها هنوز با مشکل مواجه هستید می توانید از قلاده های ضد پارس و یا پوزه بند استفاده کنیدو در برخی موارد که هیچ روشی کارساز نیست به ناچار با عمل جراحی با این مشکل مقابله کنید.
اسهال پاروویروسی یک بیماری خطرناک ویروسی مخصوصا برای توله هاست.این ویروس در دو عضو بدن بیشترین تاثیر گذاری را دارد اول در روده که باعث اسهال و استفراغ شدید می شود و دوم در مغز استخوان که باعث کم خونی شدید و کاهش ایمنی بدن می شود.به این ترتیب به علت کاهش اب بدن خود و کاهش کارامدی سیستم دفاعی بدن در بسیاری از موارد حتی در صورت درمان احتمال زنده ماندن حیوان به حداقل می رسد.
این ویروس ها در محیط بسیار مقاوم بوده و می تواند تا حدود 6 ماه زنده بماند ،بنابراین پارک ،خیابان،حتی خانه و هر فضایی که احتمال حضور مدفوع سگ الوده در ان باشد می تواند ناقل ویروس بوده و باید از ان اجتناب شود.
علایم اولیه بیماری شامل بی حالی،کز کردن و گوشه گیری ، از بین رفتن اشتها و تب است .یکی دو روز بعد از ان استفراغ و اسهال همراه با رگه های خونی دیده میشود.اسهال و استفراغ میتواند در صورت عدم درمان سریعا موجب کم ابی و حتی مرگ توله در نوع شدید بیماری شود.
درمان پاروویروس زمان بر و پر هزینه است و در بسیاری از موارد علیرغم این مشکلات باز هم از درمان پاسخ مناسبی بدست نمی اید و حیوان زنده نمی ماند بنابراین بهرین روش مقابله با پاروویروس، واکسیناسیون به موقع توله سگهاست.
در بدن توله های مادران واکسینه، انتی بادی مادری علیه این ویروس وجود دارد و همین مساله در روند واکسیناسیون توله ها تداخل ایجاد می کند، به خاطر اینکه زمان از بین رفتن انتی بادی درهر توله متفاوت است مطمئن ترین روش این است که تمام توله ها از 6 هفتگی در برابر این بیماری واکسینه شوند.بعد از ان میبایست واکسیناسیون هر 3-4 هفته تا سن 16 هفتگی (چهار ماهگی) تکرار شود.
از سویی دیگر به علت دوره کمون طولانی این بیماری خرید توله را فقط از مرکزی معتبر و شناخته شده انجام دهید و پس از خرید نیز در چکاپ اولیه از دامپزشک خود بخواهید تا با کیت های سریع ازمایشگاهی احتمال الوده بودن توله را به پاروویروس بررسی نماید.
همانند دیگر بیماریهای ویروسی این بیماری نیز درمان قطعی ندارد اما میتوان با انجام درمانهای حمایتی و رسیدگی مناسب باعث شد که دوره ویروس سپری شده تا سگ دوباره قادر به غذا خوردن شود و به زندگی خود ادامه دهد. اغلب توله هایی که تحت درمان های حمایتی قرار نمی گیرند بعد از چند روز در اثر ازدست رفتن اب بدن و یا عفونت ثانویه تلف می شوند.
با این که در صورت مراجعه به موقع به دامپزشک و انجام به موقع درمان می توان جان حیوان را نجات داد اما بعضی وقتها در موارد شدید بودن بیماری و یا پایین بودن سن توله (6-8 هفته ) حتی این درمانها نیز موثر واقع نشده و سگ جان خود را از دست میدهد