بیماری لوسمی گربه یا FelV بیماری است که سیستم ایمنی بدن گربه را مختل کرده و یکی از عوامل اصلی مرگ و میر گربه های خانگی است.
به طور کلی شیوع بیماری در مکانهای پرورش نژادهای اصیل، 1/.% و در گربه های خانگی که به شکل منفرد نگهداری می شوند کمتر از 1% ، در گربه های ولگرد 4-1% و در مکانهای اندمیک و در کلنی های افرادی که به نگهداری تعداد زیادی از گربه علاقه دارند 70-30% آلودگی وجود دارد.
با افزایش سن مقاومت نیز افزایش پیدا می کند و بیماری بیشتر در سنین زیر 4 سال رخ می دهد هرچند گربه سالم و بالغ هم در مجاورت گربه بیمار می تواند درگیر شود.تغذیه نامناسب و عفونت انگلی ریسک بیماری را افزایش می دهد.
ویروس از طریق تماس طولانی مدت و نزدیک به هم گربه الوده از طریق بزاق ؛ادرار یا دیگر ترشحات بدن به دیگر گربه ها انتقال پیدا میکند بنابراین گربه ها یی که از ظرف اب و غذا یا محل دفع مشترک استفاده میکنند ، گربه هایی که زیاد هم دیگررا میلیسند و گربه های جنگجو بیشتر در معرض خطر قرار دارند . تماس تک دفعه و محدود گربه الوده معمولا باعث انتقال بیماری به گربه سالم نمی شود. گربه های عقیم نشده که علاقه به گردش و ولگردی خارج از خانه دارند و همچنین خانه هایی که تعداد زیادی گربه با هم در یک محل نگه داری میشوند مستعد ترین گروه ها برای ابتلا به Felv هستند.ویروس میتوانداز طریق جفت به جنین انتقال پیدا کرده که معمولا باعث سقط یا مرگ زود هنگام توله تازه متولد شده می شود .بعضی از توله ها جان سالم به درد می برند که رشد کرده اما در طول زندگی میتوانند گاه و بیگاه مریض شوند.
این ویروس باعث ایجاد بد خیمی در سلولهای خون میشود. اما این تنها یکی از اثراتی است که ویروس در بدن گربه ایجاد میکند یکی از مهمترین اثرات این ویروس تضعیف سیستم ایمنی و کاهش سیستم دفاعی بدن است ، همین باعث می شود گربه به شکل ثانویه به عفونتهای قارچی ، انگلی ، باکتریایی مبتلا شود. بیشتر گربه های الوده به این ویروس هیچ گونه علامتی دال بر بیمار بودن از خود نشان نمی دهند اما این حالت که بسته به هر گربه ،از چند هفته تا چند سال زمان می برد شکل خفته بیماری بوده و بعد به صورت اشکار در می اید. در این زمان علایم مهم بیماری معمولا به خاطر ضعف ایمنی ، کم خونی و در اخر بدخیمی های خونی پدیدار میشوند.
گربه های مبتلا میتوانند دچار علایمی مانند از دست دادن وزن ،ضعف، تب، کم ابی، التهاب بینی همراه با ترشحات و گرفتگی ، التهاب چشم ، زخم در دهان ، بزرگ شدن غدد لنفاوی ،بیماریهای مزمن تنفسی ،ابسه های زیر پوستی عود کننده ،اسهال و بداشتهایی و کم خونی شوند.این ویروس با تخریب مغز استخوان و اختلال در تولید گلبولهای قرمز باعث کم خونی شدید وبا اختلال در در گلبولهای سفید موجب ضعیف شدن ایمنی بدن گربه میگردد.
ویروس زمانی که وارد بدن شود با در دست گرفتن و کنترل روند تکثیر سلولها به تکثیر خود می پردازد.بد خیمی های حاصل از این ویروس هفته ها تا سالها بعد از عفونت در غدد لنفاوی و مغز استخوان به صورت مخفی باقی مانده و پدیدار نمی شود.این بدخیمی ها حتی میتوانند در ریه، کلیه، کبد و روده نیز ایجاد شوند.
گربه های الوده که در مرحله خفته قرار دارند میتوانند باعث انتقال بیماری به گربه سالم شوند.
هیچ درمان موثری برای این بیماری وجود ندارد .درمان های مراقبتی و حمایتی از حیوان، درمان آنتی بیوتیکی، مایع درمانی در موارد دهیدراتاسیون، کموتراپی در موارد بروز تومور و انتقال خون در موارد کم خونی شدید باید انجام شود.
واکسیناسیون ریسک ابتلا را کم می کند ولی ایمنی 100% نمی دهد. بهترین راه پیشگیری برای بچه گربه ها این است که تا 6 ماهگی از اجتماع گربه ها دور باشند واکسیناسیون برای گربه ای که به تنهایی در منزل زندگی می کند و عقیم شده لزومی ندارد واکسن را برای گربه های با ریسک بالا استفاده می کنند.
چند راهکار پیشگیری:
1- هیچ گاه گربه ای را که از وضعیت الودگی ان به felv اگاه نیستید وارد گربه های خود نکنید .اگر میخواهید گربه جدیدی به خانه بیاورید ،ابتدا از او ازمایش felv بگیرید تا از وضعیتش الودگی اش اگاه شوید.
2- هرگز تصور نکنید اگر گربه تان در برابر felv واکسینه شد احتمال ابتلا به این بیماری از بین میرود؛هیچ واکسنی صد در صد در برابر این بیماری عمل نمیکند.
3- به گربه آلوده اجازه گردش و پرسه زدن در خارج از خانه را ندهید.
پن لکوپنی گربه سانان یا FPV یک بیماری عفونی در گربه سانان است که هر دو گونه وحشی و اهلی را درگیر می کند وعامل آن به بیماری پاروو ویروس سگ شباهت دارد.
ویروس عامل بیماری از طریق ادرار و مدفوع در محیط منتشر شده و از طریق خوردن و تنفس به میزبان منتقل می شود . ویروس بسیار مقاومی است که در بیرون از بدن تا یک سال می تواند زنده بماند و تنها ترکیبات موثر بر آن هیپوکلرید سدیم(وایتکس ) و شعله آتش است.
هرچه سن حیوان کمتر باشد نسبت به ابتلا به پن لکوپنی مستعدتر بوده و علائم را بهتر و شدیدتر نشان می دهد.
ویروس عامل بیماری پن لکوپنی علاقه زیادی به سلول هایی دارد که مدام در حال تکثیر میتوز هستند مثل مغز استخوان، کریپت های روده، بافت لنفاوی و … به همین دلیل است که در بچه گربه ها بیماری به صورت سیستمیک دیده می شود چون اغلب سلول ها در حال تقسیم میتوز هستند.
علائم بیماری :
1- در فرم فوق حاد بیماری، گربه در کمتر از 24 ساعت تلف می شود و در چنین مواردی شاید متوجه نشویم علت مرگ چه بوده است.
2- در فرم حاد که شیوع بیشتری دارد: تب ، لرزش بدن، بی اشتهایی، کم آبی، افت درجه حرارت بدن، ابتدا دچار استفراغ و سپس اسهال ( گاهی خونی ) می شود.
3- فرم تحت حاد، بیشتر در بالغین دیده می شود که در بسیاری از موارد علائم تیپیک دیده نمی شود و بدون هیچ اقدامی هم درمان می شود.
مهم ترین علامت آزمایشگاهی این بیماری، لکوپنی ( کاهش همه گلبول های سفید ) بسیار شدید و معنی دار است.
درمان:
درمان اختصاصی ندارد و درمان حمایتی نیاز است.
24-12 ساعت پرهیز آب و غذا، استفاده از سرم به صورت تزریق داخل وریدی و استفاده از آنتی بیوتیک؛ مهم ترین کارهایی است که باید انجام پذیرد.
از آنجا که آسیب شدیدی به روده ها وارد می شود، استفاده از آنتی بیوتیک انتخاب خوبی است.
در گربه مبتلا به پن لکوپنی استفاده از آنتی هیستامین به عنوان ضد استفراغ بهترین گزینه است.
پیشگیری :
واکسیناسیون بهترین راه پیشگیری از بیماری می باشد .
طریقه واکسیناسیون به این صورت است که تزریق اول در دوماهگی انجام شود یک ماه بعد تکرار و پس از یک سال بعد واکسیناسیون صورت گیرد.
بیماری توکسوپلاسموز یک بیماری انگلی است که میزبان ان گربه بوده و تخم ان از طریق مدفوع گربه دفع می شود. تخم این انگل در خاک به شکل عفونت زا تبدیل شده و در این صورت قادر است تا ماه ها در خاک زنده بماند. در صورتی که تخم انگل توسط حیوانات و یا انسان خورده شود، انگل داخل بافتها تکثیر شده و بدون ایجاد علائم ظاهری کیست های بسیار کوچک میکروسکوپی را در بافتهای مختلف ایجاد می کند. این کیست ها توسط سیستم ایمنی افراد سالم به شدت مهار می شوند و تنها در افرادی که به دلیل بیماری هایی مانند ایدز و یا شیمی درمانی شدید دچار ضعف سیستم ایمنی شده باشند ممکن است کیستها فعال شوند که در این صورت نیز قابل درمان می باشد.
گربه معمولا از طریق گوشت الوده نپخته یا نیم پز و خاک به این انگل الوده می شوند و پس از الوده شدن حداکثر به مدت سه ماه تخم انگل را همراه مدفوع دفع می کند و سپس تا پایان عمر حتی اگر مجددا با انگل در تماس باشد هم به دلیل ایجاد ایمنی دیگر تخم انگل را دفع نخواهد کرد. به این ترتیب گربه در صورت آلودگی تنها برای مدت 3 ماه می توانند منبع آلودگی باشند.
به طور کلی توکسوپلاسموز به دوشکل ممکن است به انسان منتقل شود
1- هرگونه تماس با گوشت الوده به این انگل(در حین خرد کردن گوشت و ...) و یا خوردن گوشت الوده به صورت نیم پز
2- از طریق خوردن تخم فعال شده انگل در مدفوع گربه (2 تا 5 روز در محیط مناسب مانده باشد)
با توجه به دوره (حداکثر) سه ماهه دفع تخم انگل توسط گربه و عدم ابتلای مجدد گربه به ان و نیز در صورت تخلیه به موقع خاک گربه کاملا واضح است که ریسک انتقال این انگل به انسان از طریق گوشت و مراحل فراوری ان بسیار بیشتر از اتنقال ان از طریق گربه است.همچنین در صورت سلامت کامل سیستم ایمنی انسان و عدم ابتلا به بیماری خاص،ابتلا به این بیماری نیز خطری را برای فرد در برنخواهد داشت.